COP29 çərçivəsində Azərbaycanda su qıtlığı: təhlükə altında olan təbii ehtiyat

Azərbaycan Yaxın Şərqlə Qafqazın kəsişməsində strateji mövqeyə malik ölkədir. Bununla belə, son illərdə artan su qıtlığı problemi ölkənin üzləşdiyi mühüm problemə çevrilib. İqlim dəyişikliyi, əhalinin artımı, kənd təsərrüfatının suvarılması, sənaye və şəhər artımı kimi amillər Azərbaycanı su ehtiyatları ilə bağlı çətinliyə salan bir sıra problemlərə gətirib çıxarır.

Azərbaycanın su ehtiyatları əsasən Araz çayı, Kür çayı və onların qolları kimi beynəlxalq çaylardan ibarətdir. Bu çaylar ölkənin suya olan tələbatının əhəmiyyətli hissəsini ödəyir. Lakin su ehtiyatlarının qonşu dövlətlərlə bölüşdürülməsi ilə bağlı mübahisələr və iqlim dəyişikliyinin təsiri səbəbindən bu çayların axını azalır və Azərbaycanın su ehtiyatları getdikcə azalır.

Kənd təsərrüfatı Azərbaycan iqtisadiyyatının mühüm hissəsini təşkil edir və su qıtlığı problemi kənd təsərrüfatı istehsalına mənfi təsir göstərir. Suvarma üçün istifadə olunan suyun miqdarı artdığı halda, su ehtiyatlarının azalması səbəbindən kənd təsərrüfatı torpaqlarının məhsuldarlığı aşağı düşür. Bu vəziyyət aqrar sahədə çalışanların güzəranını təhdid edir.

Su qıtlığı təkcə kənd təsərrüfatına deyil, həm də Azərbaycanın sənaye və şəhər ərazilərinə təsir edir. Sənaye və şəhərlərdə suya tələbat artdıqca, məhdud su ehtiyatları daha çox təzyiq altında olur. Bu vəziyyət suyun daha səmərəli istifadəsi və suyun təkrar emalı kimi su idarəetmə təcrübələrinin əhəmiyyətini artırır.

Azərbaycan hökuməti su ehtiyatlarının davamlı idarə olunması üçün müxtəlif siyasət və layihələr hazırlayıb. Bunlara sudan səmərəli istifadə, suvarma texnikasının modernləşdirilməsi, suyun təmizlənməsi və təkrar emalı üçün infrastrukturun inkişafı kimi tədbirlər daxildir. Bundan əlavə, beynəlxalq əməkdaşlıq və su ehtiyatlarının bölüşdürülməsi ilə bağlı digər ölkələrlə aparılan danışıqlar da mühüm yer tutur.

Bununla belə, su qıtlığı problemi hələ də davam edir və onun həlli üçün daha çox səy tələb olunur. Azərbaycan öz su ehtiyatlarını qorumaq və davamlı şəkildə idarə etmək üçün uzunmüddətli strategiyalar hazırlamalıdır. Bu o deməkdir ki, həm hökumət, həm də cəmiyyət su ehtiyatlarının əhəmiyyətini dərk etməli və buna uyğun hərəkət etməlidir.

Su qıtlığı Azərbaycanda ciddi problemdir və ölkənin üzləşdiyi əsas ekoloji və iqtisadi təhlükədir. Lakin müvafiq siyasət və təcrübələrlə bu problemin öhdəsindən gəlmək mümkündür. Azərbaycanın öz su ehtiyatlarını qorumaq və davamlı şəkildə idarə etmək səyləri həm ölkənin, həm də regionun gələcəyi üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir.