İstifadə müddətində ətraf mühitə ən az ziyan vuran və təbii ehtiyatlardan ən səmərəli şəkildə istifadə etməklə xidmət göstərən binalara yaşıl binalar deyilir. Yaşıl binalar deyərkən insanların ağlına adətən dayaz perspektivli, adına sadiq, çoxlu ağaclar və müxtəlif bitkilər, yəni yaşıllıqlar olan müasir binalar gəlir. Bununla belə, yaşıl tikililər yalnız malik olduqları yaşıl sahə ilə deyil, həm də bir çox müxtəlif texniki xüsusiyyətlərlə müəyyən edilir. Bunları qısaca aşağıdakı kimi sadalamaq olar;
- Binanın tikintisində təkrar emal edilmiş materiallardan və təkrar emal olunan materiallardan istifadə
- İnsan sağlamlığına zərər verəcək tikinti materiallarından istifadə etməmək
- Binanın enerji ehtiyacının bərpa olunan və təmiz enerji mənbələri ilə ödənilməsi və qalıq yanacaqların istifadəsinin minimuma endirilməsi
- Yüksək səviyyədə istilik izolyasiyasına malik olmaq və beləliklə, istilik-soyutma hesabına enerji sərfiyyatını minimuma endirmək
- Eyni şəkildə keyfiyyətli akustik izolyasiya edərək həm bina sakinləri, həm də binanın ətrafındakı insanlar üçün səs rahatlığı təmin edilir.
- Günəş işığından maksimum istifadə edən bir dizayna sahib olmaqla, işıqlandırmadan enerji istehlakını minimuma endirərək və gün işığından maksimum istifadə edərək bina sakinlərinin psixoloji cəhətdən daha yaxşı hiss etmələrinə kömək edir.
- İdeal kondisioner və havalandırma sistemlərindən istifadə etməklə bina sakinləri üçün ən az enerji sərfiyyatı ilə daxili hava keyfiyyətinin ən yüksək səviyyədə təmin edilməsi.
- Yağış suyu/boz su toplama və təmizləmə sistemləri ilə binanın ilkin su istifadəsinin azaldılması
- Tullantıların idarə olunması sistemi ilə təkrar emal səviyyəsinin artırılması və sıfır tullantı hədəfinə nail olunması
Dünya resurslarının sürətlə azalması və insanların məlumatlılığının artması ilə bu gün davamlı yaşıl binalara maraq yüksək səviyyəyə çatmışdır. Bunun əksi olaraq bütün dünyada yaşıl bina tikililəri sürətlə artıb və bu yaşıl binaların sıralanması zərurəti yaranıb. ABŞ-da LEED, Böyük Britaniyada BREEAM, Yaponiyada CASBEE, Almaniyada DGNB və s. yaşıl binaların reytinq sistemləri yaradılmışdır. Ölkəmizdə Binalar üçün Yaşıl Sertifikat (YeS-TR) sistemi Ekologiya, Şəhərsalma və İqlim Dəyişiklikləri Nazirliyi tərəfindən 2021-ci ildə hüquqi tənzimləmə ilə həyata keçirilib.
