CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism - Karbon Sınır Düzenleme Mekanizması) nedir?

CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) Nedir?

Günümüzde, küresel iklim değişikliği ile mücadele kapsamında birçok ülke ve bölge, karbon salımını azaltma çabalarını artırmaktadır. Bu çerçevede, Avrupa Birliği'nin gündemine giren ve tartışılan önemli konulardan biri de "Carbon Border Adjustment Mechanism" yani Karbon Sınır Düzenleme Mekanizması'dır (CBAM). 

CBAM Nedir?

CBAM, Avrupa Birliği'nin karbon sınır düzenleme mekanizmasıdır. Temel amacı, AB üyesi ülkelerdeki üretim süreçlerinden kaynaklanan karbon emisyonlarını azaltmaya yönelik çabaları desteklemek ve aynı zamanda ithalat ürünlerine yönelik benzer bir çaba gösterilmediği durumda, karbon sızıntısını önlemektir. Bu mekanizma ile ithal edilen ürünlerin üretim süreçlerinden kaynaklanan karbon emisyonlarına göre değerlendirme yapılması amaçlanmaktadır.

CBAM Nasıl Çalışır?

CBAM, ithal edilen ürünlerin karbon yoğunluğunu ölçerek, bu ürünlerin üretim süreçlerinden kaynaklanan karbon emisyonlarına dayalı olarak bir düzenleme mekanizması oluşturur. İthalat yapan şirketler, ürünlerini AB'ye satarken, bu karbon yoğunluğu katsayılarına göre belirlenmiş bir ücret ödemek zorunda kalabilirler. Böylece, AB içindeki üreticilere benzer bir düzenleme ve maliyet avantajı sağlanmış olur.

Bu sistem, aynı zamanda ithal edilen ürünlerin üretim süreçlerindeki karbon emisyonlarının azaltılmasını teşvik eder. Üreticiler, daha çevre dostu üretim yöntemlerine geçerek, CBAM katsayılarını düşürme ve dolayısıyla düzenleme maliyetlerini azaltma şansına sahip olabilirler.

CBAM'ın Küresel Ekonomiye Etkileri:

CBAM'ın uygulanması, küresel ticarette bazı değişikliklere neden olabilir. İthalat yapan ülkeler, ürünlerini AB'ye satarken CBAM maliyetini hesaba katmak zorunda kalacakları için, rekabet koşulları değişebilir. Aynı zamanda, bu mekanizma, küresel olarak daha çevre dostu üretim süreçlerini teşvik edebilir ve karbon emisyonlarını azaltma konusundaki küresel çabaları destekleyebilir.

Sonuç olarak, CBAM, Avrupa Birliği'nin karbon emisyonlarını azaltma hedefleri doğrultusunda ithalat süreçlerini de göz önüne alarak bir düzenleme mekanizmasıdır. Küresel ekonomi üzerindeki etkileri, çevre dostu üretim süreçlerine yönlendirme potansiyeli ve ticaret koşullarındaki değişiklikleri içerir. Bu mekanizmanın nasıl uygulanacağı ve gelişen süreçler, küresel ekonomik bağlamda önemli bir konu olarak tartışılmaya devam edecektir.