2019'dan bu yana birçok güncelleme geçiren mekanizma, Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Konseyi tarafından 10 Mayıs 2023 tarihinde onaylanarak, 17 Mayıs 2023 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması- CBAM Tüzüğü, 1 Ekim 2023 tarihinde sadece raporlama yükümlülüğü ile sınırlı olarak uygulamaya konmuştur. Bu bağlamda, 1 Ekim 2023 - 31 Aralık 2025 tarihleri arasında, mali yükümlülük getirmeyen bir geçiş dönemi öngörülmektedir.
Geçiş dönemi, uygulama esaslarının oturtulması, veri toplanması ve uygulamanın iyileştirilmesine yönelik aksayan noktaların belirlenmesine hizmet edecek olup, bu süre zarfında elde edilen deneyimlere dayanarak gerekli düzeltmeler ve ikincil mevzuat düzenlemeleri yapılacaktır.
Yukarıda belirtildiği gibi, 2025 sonuna kadar devam edecek olan geçiş döneminde, ithal edilen ürünlerin gömülü emisyonları için herhangi bir ücretlendirme yapılmayacaktır. Asıl uygulama dönemi ve mali yükümlülüklerin devreye girmesi ise 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren başlayacaktır.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması- CBAM Hangi Sektörleri Kapsamaktadır?
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması- CBAM, öncelikle "Demir-Çelik, Alüminyum, Çimento, Gübre, Elektrik ve Hidrojen" sektörlerini kapsayarak bu sektörlerin emisyon yoğunluğu en yüksek olanlarını hedeflemektedir. Bu sektörler, mekanizmanın ilk aşamasında öncelikli olarak belirlenmiş ve emisyonlarının yüksek olması nedeniyle dikkate alınmıştır. Belirtilen sektörlerin sera gazı emisyonları, Çevre Şehircilik ve İklim Bakanlığı mevzuatlarına uygun olarak 2016 yılından bu yana izlenmekte, ölçülmekte ve doğrulanmaktadır. Tahmini olarak, adı geçen sektörlerin ülkedeki toplam emisyonun yaklaşık %50'sine katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması- CBAM'in ilerleyen günlerde belirlenen sektörlerin genişlemesi ve yeni sektörlerin mekanizma kapsamına alınması beklenmektedir.
